Kognitivna analiza bugarskih prijedloga i glagolskih prefiksa nad i pod

Abstract: Ovaj rad analizira bugarske prijedloge i glagolske prefikse NAD i POD iz kognitvnolingvističke perspektive. Prototipna značenja tih jedinica određena su kao trajektor (TR) smješten iznad ili ispod landmarka (LM). Taj idealizirani kognitivni model neutralan je u odnosu na neke de-talje vertikalnog odnosa i kontakt koji TR i LM ostvaruju ili ne ostvaruju. Jezgra značenjske mreže i za NAD i za POD povezana je s njihovim prostornim značenjem, bliskom značenjskom vezom prefiksa i prijedloga, konzistentnim prostorno-metaforičnim značenjskim pomacima te strukturalnim sličnostima NAD i POD koji su često suprotnost jedan drugome, te funkcioniraju kao izokrenuta slika u ogledalu jedan drugoga. Analiza prostornih čestica ovoga tipa ima pozitivan objasnidbeni učinak, te potencijal da bude od pomoći u kontekstima usvajanja jezika jer doprinosi uočavanju veza između vertikalne dimenzije i metafora, razumijevanju polisemije prostornih čestica, te njihovu lakšem objašnjavanju i učenju.